Ouders onder invloed. Hoe maak je hun druggebruik bespreekbaar?

De Expertisegroep Ouders Onder invloed en het Huis van het Kind Leuven willen met dit beeldmateriaal de thematiek op de agenda zetten van scholen en organisaties die werken met deze gezinnen. Naast een breed inzetbaar filmpje werden vier themafilmpjes gemaakt die het hulpverleningsproces bij KOAP op gang kunnen trekken of verdiepen. Het sensibiliseringsfilmpje richt zich tot het brede publiek en heeft als doel de impact van alcohol- en druggebruik op het kind bespreekbaar te maken en de rol van de ouder te belichten. Daarnaast zou het de kijker moeten aanzetten tot zelfreflectie m.b.t. zijn of haar drank- of druggebruik en de impact op zijn of haar kind.

Versterk veerkracht van ouders en kinderen

Kinderen bekijken de themafilmpjes in de aanwezigheid van een hulpverlener en mits toestemming van de ouder. Ze kunnen ook getoond worden aan ouders met een drugprobleem in het kader van een begeleidingsproces. De focus ligt telkens op het vergroten van de veerkracht van kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem (KOAP) Door de filmpjes en de getuigenissen, beseffen kinderen dat ze niet alleen zijn, dat andere kinderen ook gelijkaardige dingen meemaken.

De filmpjes benaderen de problematiek vanuit een positieve insteek, die uitgaat van de kracht van de ouders, eerder dan te benadrukken hoe zwaar de situatie is. Het is niet omdat je als ouder drugs gebruikt dat je een slechte ouder bent. Het is pas als het druggebruik een impact heeft op je ouderrol dat er een probleem is waar aan gewerkt moet worden.

Gebruik de handleiding als je het gesprek aangaat

Tegelijkertijd worden handvatten aangereikt door deskundigen die de getuigenissen kaderen vanuit hun eigen expertise. De makers hebben gekozen om, naast een algemeen sensibiliserende inhoud te werken met vier relevante thema’s. De filmpjes worden vergezeld van een handleiding met suggesties voor gebruik. In deze handleiding zijn ook veel tips terug te vinden om het gesprek aan te gaan over dit thema.

Bespreek thema’s zoals emoties en ouder-kindrelatie aan de hand van de filmpjes

In een eerste themafilmpje zoomen we in op het druggebruik van de ouders. Kinderen vertellen vanuit hun eigen ervaring over hun situatie en hoe ze het druggebruik ervaren (hebben). Gezien de inhoud kan dit filmpje het gesprek op gang brengen over de eigen thuissituatie.

Het tweede filmpje brengt de emoties ter sprake die KOAP kunnen ervaren: angst voor geweld, voor het onvoorspelbare, het verwarrende, schaamte voor de situatie, boosheid ten opzichte van de ouder die er niet altijd is voor het kind, de eenzaamheid die ze ervaren omdat het gezin zich kan isoleren of omdat ze het gevoel hebben er met niemand over te kunnen praten

Een derde themafilmpje geeft aandacht aan het gezin, de ouder-kindrelatie, de relatie tussen de ouders. Sommige kinderen nemen de rol van de ouder over en beginnen zelf te zorgen. Kinderen kunnen daardoor niet altijd kind zijn. Loyaliteitsverwarring komt vaak voor. Tevens groeien kinderen vaak op zonder duidelijke regels. Daarnaast worden handvatten aangereikt die de het kind en de ouder kunnen helpen.

In het laatste themafilmpje staat het sociale netwerk van het kind centraal. Het is niet altijd veilig voor het kind om vriendjes mee naar huis te nemen. De omgeving reageert wel eens met onbegrip en veroordeling. Het kind durft weinig vertrouwen te leggen in andere mensen. Steun en veiligheid buiten het gezin is echter van doorslaggevend belang. Contact met leeftijdsgenootjes, lotgenootjes kan helpen, net als een volwassen vertrouwenspersoon en een leuke hobby.

Deskundigheidsbevordering in de Expertisegroep Ouders Onder Invloed