Het Drugwiel, een nieuw model voor productinformatie
Sinds 2008 zien we een enorme toename in het aantal Nieuwe Psychoactieve Stoffen (NPS). De afgelopen jaren werden een honderdtal nieuwe stoffen per jaar aangetroffen. Momenteel zijn er in Europa meer dan 600 NPS gesignaleerd, naast de reeds bestaande 250tal klassieke drugs die opgenomen zijn in de VN-verdragen. Om een overzicht te houden over al deze verschillende soorten drugs is er nood aan een model dat deze stoffen indeelt volgens hun kenmerken en effecten.
Vroegere model achterhaald
Jarenlang werd er van uitgegaan dat drugs opgedeeld kunnen worden in drie groepen. Stoffen met een stimulerende of oppeppende werking. Stoffen met een verdovende werking en stoffen met een hallucinogene werking. Met de opkomst van steeds meer Nieuwe Psychoactieve Stoffen ontdekte men steeds meer stoffen met een werking die niet meer paste in het klassieke model met de drie categorieën. Om tegemoet te komen aan deze onduidelijkheid werd in 2013 in het VK het drugwiel ontwikkeld. Dit model werd eind 2016 vertaald naar de Belgische context door VAD in samenwerking met het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid. Begin 2018 werd het DrugWiel dan opnieuw geupdate volgens de nieuwe generieke wetgeving.
Het Drugwiel
Het Drugwiel bevat zeven categorieën van drugs. Naast de drie bekende (de stimulerende, de verdovende en de hallucinogenen) werden drie nieuwe categorieën toegevoegd nl: de empathogenen, de dissociatieven en de cannabinoïden. De categorie van de dempende drugs werd opgesplitst in opioïden en verdovende middelen. Daarnaast bevat het Drugwiel ook een binnenring en een buitenring. In de buitenring staan stoffen die illegaal zijn of waarvoor men een voorschrift nodig heeft (deze laatste stoffen zijn aangeduid met een *). In de binnenring staan stoffen die legaal zijn omdat ze voorlopig niet zijn opgenomen in de internationale VN-verdragen of in onze Belgische drugwetten. Ten slotte werd ook een effectenwiel ontwikkeld dat per categorie een overzicht geeft van de meest voorkomende effecten.
Het Drugwiel biedt de mogelijkheid aan professionals die werken in de drugssector om de veelheid aan stoffen te categoriseren in zeven groepen van drugs. Bovendien helpt het Drugwiel inzicht te krijgen in het landschap van de nieuwe psychoactieve stoffen en hun gerelateerde effecten. Het Drugwiel is een interessant nieuw model dat gebruikt kan worden binnen psycho-educatie, vormingen, presentaties over drugs en zelfs in een (één op één) hulpverleningscontext. Het Drugwiel is een model en in die context heeft het niet de bedoeling om alle psychoactieve stoffen op te sommen. Het is bedoeld om grip te krijgen op de steeds grotere groep van psychoactieve stoffen die circuleren. Wie toch nood heeft aan iets meer gedetailleerde info over één specifieke (nieuwe) psychoactieve stof, verwijzen we graag naar http://drugs.tripsit.me/. Voor eerder algemene vormingen naar bv. scholieren is het aangewezen om het oude model met de drie categorieën te gebruiken.
Meer weten over het Drugwiel? Volg de gratis online vorming ‘De invloed van mens, middel en milieu op druggebruik en drugproblemen’ op vormingen.vad.be.
