De Druglijn stelt nieuwe Online Zelfhulp voor

Meteen naar de online tool? Klik hier!

“Is mijn gebruik nu echt een probleem?”, “Zou ik best minderen of stoppen?”, “Hoe kan ik het zelf terug onder controle krijgen?” Het zijn vragen die De Druglijn dagelijks beantwoordt. Vaak zijn het mensen waarbij geen sprake is van een zware afhankelijkheidsproblematiek, maar die wel gebaat zijn bij gedragsverandering. Voor velen onder hen is de stap naar therapie of behandeling in de verslavingszorg te groot. Die is ook niet altijd nodig, want vaak kunnen zij geholpen worden met een kortdurende interventie.

Daarom investeert De Druglijn al meer dan vijftien jaar in laagdrempelige online vroeginterventie. De kennis- en zelftesten zijn al lang een vaste waarde, maar de afgelopen jaren was ook DASH, de Drug and Alcohol Self Help, een belangrijke pijler in dat aanbod. Deze tool maakte het mensen mogelijk om zelf na te gaan hoe riskant hun gebruik was, om een doel te stellen over hoeveel ze wouden minderen (tot helemaal stoppen), en om daarna hun gebruik dagelijks monitoren. Een aanpak die gebaseerd is op inzichten uit de cognitieve gedragstherapie die ook offline hun sporen al lang verdiend hebben.

Qua gebruiksgemak had DASH wel wat drempels: een evaluatie van de tool bracht aan het licht dat er redelijk wat uitval was. Die was enerzijds te wijten aan een te ingewikkelde aanmeldprocedure in een tool die niet zo geschikt was voor smartphones, en anderzijds aan de wat stroeve opbouw, waardoor het aanvoelde als ‘te veel inspanning’ of ‘wel heel veel lezen’. En zoals dat gaat met online tools, was het programma technisch gezien ondertussen tot op de draad versleten. De conclusie was duidelijk: DASH kon niet veel langer online blijven.

Toch maakten nog steeds behoorlijk veel mensen er gebruik van. Elk jaar maakten ongeveer 600 mensen een account aan. Onder hen veel vrouwen, wat niet hoeft te verbazen: uit onderzoek blijkt dat zij minder snel de stap naar hulp zetten, maar die drempel veel minder ervaren als het om online(zelf)hulp gaat. Ondanks alle technische bezwaren, beantwoordde DASH dus wel aan een duidelijke nood. Reden genoeg om werk te maken van een volledig nieuwe, verbeterde online zelfhulp. Begin maart ging de vervanger van DASH live op de website van De Druglijn.

De online zelfhulp start met het in kaart brengen van de huidige situatie. Hierbij werd ervoor gekozen om niet alle vragen na elkaar aan te bieden. De vragen worden af en toe doorspekt met feedback of een korte motiverende boodschap. Dat enthousiasmeert de bezoeker en helpt om de doelen voor ogen te houden. Het doorbreekt ook de eentonigheid die in de evaluatie van de DASH als drempel naar boven gekomen was.

Het hart van het programma blijft het logboek. Dat is als het ware een online dagboek waarin je elke dag kan registreren of het je gelukt is om niet te gebruiken, of om binnen je zelfbepaalde doelen te blijven. Lukte het niet om die te halen, dan kan je inventariseren in welke omstandigheden dat gebeurd is, en hoe je je daarbij voelt. Al die info en input resulteert in verhelderende grafieken die helpen om meer inzicht te krijgen in het eigen gebruik en mogelijke risicosituaties.

Een logboek gaat er natuurlijk van uit dat iemand voor een bepaalde periode regelmatig naar de tool terugkeert. Uit onderzoek is gebleken dat online zelfhulp een zinvolle aanpak is, maar dat het risico op uitval wel groot is. Om dit op te vangen, worden mensen in de nieuwe tool aangemoedigd om herinneringen in te schakelen. Hierbij bepaal je zelf of en hoe vaak je een e-mail wil ontvangen, die je aanmoedigt om terug te keren, je logboek in te stellen, en terug met de zelfhulp aan de slag te gaan.

Naast het logboek zijn er een aantal oefeningen. Die gaan dieper in op de geïdentificeerde risicosituaties, maar ook op het ondersteunend netwerk, craving en herval. Er is ook een oefening die helpt om de balans op te maken van de voor- en nadelen van stoppen en van gebruiken.

De Online Zelfhulp is een op zichzelf staand aanbod waar men via de Druglijnsite volledig autonoom mee aan de slag kan gaan. Het geheel van vragenlijsten, logboek en oefeningen is een eenvoudig te gebruiken tool die mensen letterlijk in de broekzak hebben zitten, en waar ze op elk moment zelfstandig mee aan de slag kunnen wanneer ze er nood aan hebben.

Tegelijk matcht het met de ruimere werking van de lijn zelf. Bij het beantwoorden van de vragen aan De Druglijn, via telefoon, chat of mail, is dit soort online tools van grote meerwaarde. In die contacten is de stap klein om oproepers naar het aanbod toe te leiden. Zeker als het gesprek al in een online context (mail en chat) plaatsvindt.

Ook het omgekeerde gaat op. Wie spontaan met de tool aan de slag ging, kan gaandeweg terugvallen op het contact via telefoon, mail en chat. Het invullen van de online zelfhulp kan namelijk een eye-opener zijn, die het besef doet toenemen dat meer intensieve hulp of omkadering nodig is. De Druglijn biedt die uiteraard niet zelf aan, maar een laagdrempelig en anoniem contact met een beantwoorder kan helpen om de weg in het landschap van on- en offline hulpverlening te vinden.

En er is nog meer wisselwerking mogelijk. Wie met cliënten en patiënten in contact komt die gebaat zouden zijn met een dergelijke interventie, kan hen de nieuwe online zelfhulp zeker aanbevelen. Zij kunnen er thuis, waar en wanneer het hen past mee aan de slag, maar ook de tool samen in de begeleidingscontext verkennen is een optie.

Ontdek hier de nieuwe Online Zelfhulp van De Druglijn