Hoe omgaan met cliënten in de thuiszorg die middelen gebruiken, gamen of gokken?

Als werkgever in de thuis- en gezinszorg kan je verschillende maatregelen nemen, waaronder het opstellen van een alcohol- en drugbeleid. Een alcohol- en drugbeleid is een samenhangend kader met afspraken over hoe de organisatie omgaat met cliënten die middelen gebruiken, gamen of gokken. Hierdoor biedt het een houvast bij deze problematiek, verhoogt het de veiligheid van medewerkers en ondersteunt het je medewerkers bij de zorg voor deze cliënten.

“Een aantal medewerkers wilde in het verleden niet werken met cliënten met een verslavingsproblematiek. Een kleiner deel van onze verzorgenden moest de zorg voor deze cliënten op zich nemen. Als leidinggevende sta je dan voor een moeilijk evenwicht tussen zorg dragen voor één individuele medewerker of meerdere collega’s. Door info mee te geven aan het team over hoe verslaving werkt, merken we dat heel wat vooroordelen zijn weggevallen en kunnen we nu terug meer verzorgenden inschakelen”. – Leidinggevende uit de thuiswerksector.

“Door info mee te geven aan het team over hoe verslaving werkt, merken we dat heel wat vooroordelen zijn weggevallen en kunnen we nu terug meer verzorgenden inschakelen.”

Een beleid uitwerken gebeurt in de verschillende stappen (visie, regels en afspraken, reageren bij bezorgdheid, informeren en sensibiliseren, omgevingsinterventies).  Al deze onderdelen vullen elkaar aan.

De leidraad ‘Een alcohol- en drugbeleid in de thuis- en gezinszorg’ helpt je aan de hand van concrete tips, methodieken en praktijkvoorbeelden. Het is een interactieve pdf waarin je doorklikt naar de informatie die jij zoekt. Zo werk je stap voor stap een aanpak uit op maat van jullie dienst, cliënten en medewerkers. Deze leidraad kwam tot stand na gesprekken met preventiewerkers en 12 medewerkers van verschillende thuiszorgdiensten.

Bij de leidraad horen twee ondersteunende fiches met meer achtergrondinformatie (o.a. signalen herkennen) en tips om het gesprek met de cliënt aan te gaan (bezorgdheid uiten, do’s en don’ts). Eén fiche richt zich op leidinggevenden en geeft tips over hoe zij hun medewerkers kunnen ondersteunen als er sprake is van cliënten die middelen gebruiken, risicovol gamen of gokken. De andere fiche richt zich op de basismedewerkers zelf en toont aan de hand van duidelijke praktijkvoorbeelden hoe zij kunnen omgaan met die cliënten.

• Fiche voor thuiszorgmedewerkers
• Fiche voor leidinggevenden

Hulp nodig?

Je kan met dit draaiboek zelfstandig aan de slag gaan, maar je kan je ook laten coachen door een preventiewerker tabak, alcohol en andere drugs (TAD), verbonden aan een Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg in je regio.

“Het is een meerwaarde dat we kunnen rekenen op een externe coach. De coach is objectiever en kan ons gemakkelijker uitdagen. Zo kan ze benoemen wat ze ziet en opmerkt.”

Een preventiewerker werkt als een neutrale procesbegeleider en levert expertise over het thema. Je kan ook bij de preventiewerker terecht voor advies en vorming. Zoek de preventiewerkers uit jouw regio op in de VAD-doorverwijsgids en contacteer hen met je vraag.