Werk je met jongeren? Zo ga je om met cannabisvapes.

Hoewel de signalen over cannabisvapes toenemen, is er nog niet veel over geweten. VAD organiseerde daarom in het voorjaar van 2024 een online bevraging, gericht op professionelen die in hun werk in contact komen met jongeren: preventiewerkers, vroeginterventiewerkers, onderwijs- en jeugdprofessionals … 156 mensen vulden de bevraging in. De bevraging peilde naar hun percepties over vapes met psychoactieve stoffen.

Zorgwekkende signalen over minderjarigen die cannabisvapes gebruiken

Een belangrijke vaststelling is dat twee derde van de respondenten het jaar voor de bevraging signalen opving van het gebruik van vapes met psychoactieve stoffen. Een derde kreeg zelfs meer dan drie keer zulke signalen. Volgens de overgrote meerderheid neemt het gebruik van deze vapes toe, vooral bij 15-16-jarigen. Verontrustend is echter dat een derde van de respondenten aangeeft dat ook jongeren van 14 jaar of jonger deze vapes gebruiken.

Daarnaast had een vijfde van de respondenten in het afgelopen jaar weet van een medische interventie door het gebruik van psychoactieve vapes, zoals een opname op de spoeddienst of een arts die moest tussenkomen. De vapes worden vooral gebruikt in parken, op pleinen en rondom scholen. Jongeren krijgen de vapes vooral via vrienden, webshops en dealers. Meestal zijn de psychoactieve stoffen in deze vapes (semi)synthetische cannabis.

Het is belangrijk om aan preventie te doen rond cannabisvapes. De vapes zijn online makkelijk beschikbaar en zijn bovendien relatief goedkoop. Een deel van de jongeren die met deze vapes experimenteren is zeer jong. Vaak is het ook voor de jongeren niet duidelijk welke stoffen er juist in de cannabisvape zitten en in welke dosering, waardoor de effecten onvoorspelbaar zijn. Cannabisvapes zijn vaak ook nog eens erg krachtig, waardoor enkele trekjes al een sterk effect hebben.

De vapes worden vaak gepromoot onder trendy merknamen in blitse verpakkingen en hebben een lekker smaakje. Cannabisvapes zijn dus nieuw, aantrekkelijk en laagdrempelig. Dat kan sommige jongeren voor wie de stap naar een joint te groot is, over de streep trekken om toch cannabisachtige stoffen te beginnen gebruiken.

Nieuwe uitdagingen voor organisaties die met jongeren werken

Cannabisvapes zorgen ook voor nieuwe uitdagingen bij organisaties die werken met jongeren. Een gewone vape en een cannabisvape zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden. De kenmerkende cannabisgeur van een joint, is er niet bij cannabisvapes. Daarom is het niet makkelijk deze vapes en het gebruik ervan te herkennen.

De effecten van cannabisvapes zijn bovendien moeilijk in te schatten. Soms onderschatten mensen het effect, gebruiken ze te veel of is het effect anders dan verwacht. Dergelijke negatieve effecten kunnen hard aankomen. Jongeren die hiermee te maken krijgen goed opvangen en ondersteunen primeert. Cannabisvapes zijn een nieuw fenomeen en het overgrote merendeel van de jongeren gebruikt ze gelukkig niet. Daarom is het belangrijk hierover op een gerichte manier te communiceren naar de buitenwereld, zodat je alleen de mensen bereikt die deze vapes daadwerkelijk gebruiken, hun omgeving, of professionals die met deze doelgroep werken.

Aan de slag rond cannabisvapes

VAD ontwikkelde infofiches voor jeugdprofessionals en voor scholen over hoe omgaan met cannabisvapes. De infofiche voor scholen gaat in op de effecten en risico’s van cannabisvapes, de wetgeving en hoe je hier als school best rekening mee houdt in de regelgeving. Tenslotte worden de do’s en don’ts besproken waar je als school best rekening mee houdt. De infofiche voor jeugdprofessionals gaat in op dezelfde topics en hoe je hier als organisatie mee omgaat. Daarnaast krijg je aandachtspunten en tips om als jeugdprofessional het gesprek over cannabisvapes aan te gaan met jongeren. Ook op de website van De Druglijn vind je nu nieuwe informatie over cannabisvapes. Is je honger naar informatie over cannabisvapes nog niet gestild?

Bekijk het VAD-webinar over cannabisvapes