Skip to main content

Cannabis

De term ‘cannabis’ verwijst zowel naar de cannabisplant (cannabis sativa, ook bekend als hennepplant), als naar de voornaamste producten van deze plant, namelijk marihuana en hasj. De belangrijkste roesopwekkende stof in deze producten is THC.

Cannabis is, na alcohol, de meest gebruikte drug. 23%, bijna ¼ van alle volwassenen, gebruikte ooit cannabis. Zo blijkt uit de laatste Gezondheidsenquête (2018). 6% gebruikte cannabis het laatste jaar.

Cannabisgebruik komt vaker voor bij studenten. Zo gebruikte 20% vrouwelijke en 36% mannelijke studenten het laatste jaar cannabis (VAD-Studentenbevraging 2021). 37% kreeg ook problemen door dit gebruik.

Het VAD-uitgaansonderzoek (2022) leert dat cannabis bij uitgaanders de meest gebruikte illegale drug is: 35% gebruikte het laatste jaar.

Effect cannabis roken: niet altijd high, soms gewoon rustig

Cannabis is een plant met een kenmerkend blad van 5 tot 9 vingers. Enkel de vrouwelijke plant heeft psychoactieve eigenschappen, veroorzaakt door cannabinoïden. Er zijn meer dan 60 cannabinoïden in cannabis, waarvan THC en CBD de bekendste zijn. De effecten van cannabis worden bepaald door de verhouding van deze stoffen. Producten met CBD brengen rust, terwijl THC je high maakt.

De concentratie en verhouding van cannabinoïden verschillen per variëteit, kweekproces en bewerking. Hasj bevat vaak een hogere concentratie THC dan marihuana (wiet), maar ook producten zoals bubble, budder, olie, pure of synthetische cannabis bevatten variërende concentraties. De risico’s op ongewenste effecten worden bepaald door zowel het product zelf als persoonlijke factoren zoals gevoeligheid en de gebruikscontext.

Cannabis in België is nog steeds illegaal

Sommige (social) mediaberichten en (online) advertenties voor cannabis, CBD, CBD-shops, vapes, … doen soms het tegendeel vermoeden, maar cannabis is en blijft illegaal in België. De Belgische drugswetgeving verbiedt alle producten die meer dan 0,3% THC bevatten, of cannabinoïden zoals HHC, delta-8-THC, delta-10-THC, en THCP. Wanneer een meerderjarige wordt betrapt op het bezit van cannabis, voorziet de wet – onder specifieke voorwaarden – in een vereenvoudigde afhandeling. De cannabis wordt in beslag genomen en de feiten worden geregistreerd zonder verdere tussenkomst van het parket. Afhankelijk van de omstandigheden kan de politie toch het parket inschakelen of een onmiddellijke minnelijke schikking voorstellen.

CBD-producten die minder dan 0,3% THC bevatten, vallen niet onder deze wetgeving. Andere regels zijn echter van toepassing, afhankelijk van het product waarin CBD wordt verwerkt. Zo is CBD verboden in voedingsproducten, cosmetica en vapevloeistoffen, maar toegelaten in ’voor roken bestemde kruidenproducten’. Voor medicinaal gebruik gelden andere regels vastgelegd in de geneesmiddelenwetgeving.

Cannabisvapes: aantrekkelijk maar risicovol

Cannabisvapes zijn populair door hun aantrekkelijke verpakking en de vaak aangename smaak, maar dit betekent niet dat ze onschuldig zijn. Ze zijn illegaal en bevatten vaak psychoactieve stoffen, waarvan de concentratie niet altijd duidelijk is. Een paar trekjes kunnen al een sterk effect veroorzaken, en omdat je dit effect niet meteen voelt, is er een verhoogd risico op overdosering.

Hoewel er nog weinig cijfers zijn over het gebruik van cannabisvapes, krijgen we signalen dat ze vooral jongeren aantrekken. Het blijft echter een minderheid. Organisaties die met jongeren werken, hebben vaak moeite om met dit nieuwe fenomeen om te gaan. Het verschil met gewone vapes is niet gemakkelijk te maken, waardoor je het soms pas merkt wanneer het functioneren van jongeren veranderd. Wanneer jongeren negatieve effecten ervaren door het gebruik van cannabisvapes, is een goede opvang en begeleiding essentieel.

Om jeugdprofessionals en scholen hiervoor handvatten aan te bieden, ontwikkelde VAD infofiches die je hier kan raadplegen.