MATREMI: naar een toegankelijke en interculturele drughulpverlening
VAD nam het afgelopen jaar deel aan het MATREMI-onderzoeks-project. MATREMI staat voor ‘Mapping and enhancing substance use treatment for migrants and ethnic minorities’.
Eén van de twee resultaten van dat project is het boek ‘Wegwijzer voor een toegankelijke en interculturele drughulpverlening’. Dit boek geeft de professional in de drughulpverlening houvast in hoe hij of zij kan werken met migranten en etnische minderheden (MEM). Die vinden vaak moeilijk de weg naar de drughulpverlening. De wegwijzer wil de toegankelijkheid voor, en de retentie en het bereik van, MEM in de drughulpverlening verhogen.
Het tweede luik van het MATREMI-project had een louter theoretische doelstelling, namelijk het beter in kaart brengen van mensen met een migratieachtergrond in de drughulpverlening aan de hand van cliëntregistratie.
Federaal project
Het MATREMI-project is een vervolg op het PADUMI-onderzoeksproject, en werd gefinancierd door het Federaal Wetenschapsbeleid (Belspo). Het project werd gecoördineerd door Universiteit Gent in nauwe samenwerking met ULB (Université Libre de Bruxelles), en de koepels die de gespecialiseerde drughulpverlening vertegenwoordigen in België: VAD, Fedito Bxl (Fédération Bruxelloise Francophone des Institutions pour Toxicomanes) en Fedito Wallonne (Fédération Wallonne des Institutions pour Toxicomanes).
Werkwijze van het onderzoek
Een concrete doelstelling van het onderzoek was dus om inspirerende praktijken te bundelen in een boek. De zoektocht naar die praktijken vertrok vanuit een herstelondersteunende visie. Er werd dus breder gezocht dan enkel in de drughulpverlening. Via e-mail werd een vragenlijst verspreid naar organisaties in de brede drughulpverlening en aangrenzende sectoren in België, met de vraag of ze inspirerende praktijkvoorbeelden van de voorbije 10 jaar hadden voor het werken met migranten en etnische minderheden in de hulpverlening. Uit de antwoorden viel het gebrek aan structureel ingebedde praktijken al snel op, omdat er vaak projectmatig met tijdelijke financiering wordt gewerkt.
Naast de e-mail-enquête waren heel wat praktijken al gekend door voorgaand onderzoek (voornamelijk het PADUMI onderzoek), en leverde een online zoektocht ook nog een aantal voorbeelden op.
In het theoretisch luik van het MATREMI-onderzoek werden een aantal experts geïnterviewd, meer toegespitst op beleid. Een aantal van hun verhalen werd ook opgenomen in het boek.
Een eerste versie van de wegwijzer werd in focusgroepen voorgelegd aan een twintigtal Belgische hulpverleners en preventiewerkers. Het resultaat van dit alles is een bundeling van 46 Belgische inspirerende praktijken met onder andere praktijkverhalen, uitdagingen en kritische noten.
Wat vind je in het boek?
Er is zowel een Franstalige als een Nederlandstalige versie van de wegwijzer beschikbaar. Het boek is voornamelijk geschreven voor professionals uit de alcohol- en drughulpverlening, maar ook preventiewerkers en hulpverleners in de (geestelijke) gezondheidszorg en algemene welzijnszorg zullen er nuttige informatie in terugvinden.
In de inleiding van de wegwijzer gaan de onderzoekers dieper in op de theoretische achtergrond en de huidige maatschappelijke context van dit thema. Maar de inhoud van het boek richt zich voornamelijk op het werkveld: Belgische inspirerende praktijken voor mensen met een migratieachtergrond, hoofdzakelijk in de drughulpverlening. Een aantal voorbeelden uit de preventie en de (geestelijke) gezondheidszorg en algemene welzijnszorg werden ook opgenomen. De praktijken op microniveau kunnen de (drug)hulpverlener ondersteunen in de zorgrelatie met de cliënt, terwijl de praktijken op mesoniveau iemand met een leidinggevende of coördinerende functie kunnen ondersteunen om te werken aan diversiteit in de organisatie. Daarnaast krijgt de lezer ook heel wat informatie over doorverwijzing, zowel binnen als buiten de hulpverlening.
Tot slot worden die Belgische praktijken op het einde vergeleken met inspirerende Europese voorbeelden. De belangrijkste organisaties die ondersteuning kunnen bieden, en de voornaamste verdiepende literatuur rond dit thema, worden op het einde ook nog op een rijtje gezet.
Wil je met jouw cliënten of in jouw organisatie rond diversiteit werken? Dan kan je de wegwijzer hier bestellen of gratis downloaden.
