De zomer van Safe ’n Sound: uitgaan na corona
Aangezien de coronacijfers verbeterden, konden er in de zomer van 2021 opnieuw festivals doorgaan. Ook de veldwerkers van het project Safe ’n Sound waren van de partij om aan harm reduction te doen. Veldwerker Justyna getuigt over de festivalzomer van Safe ’n Sound.
Het voelde een beetje als ontwaken uit een lange winterslaap. Na een periode van anderhalve meters – en dan heb ik het niet over bier – mochten we weer, EINDELIJK! Knuffelcontacten beperkten zich niet langer tot één persoon en feestjes verplaatsten zich van het online platform terug naar de echte wereld.
Spannend tot op het laatste moment, zou de zomer van 2021 weer een ‘vrije’ zomer worden? Na lang wikken en wegen bleek van wel. In een recordtempo werd de festivalplanning voor de zomer opgemaakt. Experts en ook wij met Safe ‘n Sound, vreesden voor overcompenserende feestvierders die hun schade wilden inhalen. Gelukkig stond Safe ‘n Sound, als schadebeperkende organisatie klaar om feestvierders te voorzien van informatie en zo veel meer.
Safe ’n Sound doorkruist het hele land
Zo goed als elk weekend stond er een festival gepland, gaande van de zee tot de Ardennen. Samen met onze peers en partners van het Interreg PARTY-project doorkruisten we het hele land om aan harm reduction te doen.
Voltage, een tweedaags technofestival dat plaatsvindt in het West-Vlaamse Zwevegem, stond als eerste op de planning. Gewapend met informatiefolders, schadebeperkende materialen en veel goesting stelden we onze stand op. Aangezien we dicht tegen Wallonië zaten en mijn Frans zich beperkt tot ‘oui, baguette’, schakelden we ook onze Franstalige collega’s in van Spiritek (Lille), SPVM (Mons) en Modus Vivendi (Brussel).
Samenwerking met andere stakeholders op de festivals
Festivalorganisatoren, maar ook politie beginnen de meerwaarde van onze organisatie in te zien. Het is namelijk onmogelijk om alle drugs van een festivalterrein te bannen. Enkel repressief optreden kan meer negatieve uitkomsten hebben, dan inzetten op harm reduction. Samenwerken met de verschillende festivalstakeholders is daarvoor essentieel. Ook de samenwerking met het Rode Kruis was fijn.
Tijdens Space Safari, een driedaags goafestival dat doorgaat in de Ardennen, zorgden we voor een relaxzone. Feestvierders die net dat tikkeltje te ver zijn gegaan, kunnen bij ons even komen ‘relaxen’ met een theetje of stukje fruit. Het voordeel aan zo’n relaxzone is dat mensen die zich niet goed voelen – zonder dat ze acute zorg nodig hebben – bij ons veel minder prikkels ervaren dan in de EHBO-post. Fel licht is uit den boze dus wij bootsen een gemoedelijk kerstsfeertje na. Ook het uniform dat gedragen wordt door zorgverleners kan soms afschrikken. Zeker op Space Safari is de omgeving heel belangrijk omdat psychedelische drugs zeer aanwezig zijn en feestgangers gemakkelijk in een ongewenste ervaring zouden kunnen belanden.
Opvallend voor mij waren de verschillende noden per festival. Voltage kenmerkte zich door de vele schadebeperkende materialen (en poncho’s, amai zo veel regen!) die we verdeelden. Ook de open gesprekken met de bezoekers bleven bij. Op Bomboclat leek het alsof er weinig illegale middelen gebruikt werden – er werd in elk geval weinig info over gevraagd. Condooms en oordoppen waren dan weer wel gegeerd.
Bevraging over de middelen die festivalgangers gebruiken
Aan onze stand hangt ook een QR-code die leidt naar een vragenlijst over middelengebruik. In ruil voor een ingevulde enquête bieden we de feestvierders een verfrissende waaier of hippe totebag aan, win-win dus!
Uit de vragenlijst kunnen we afleiden dat het alcoholgebruik nog steeds de kroon spant, wat natuurlijk te verwachten was. Alcohol wordt door de meerderheid van onze bevolking als iets onschuldigs gezien, maar we weten beter. Mocht dit product nu uitgevonden zijn, dan zou het wettelijk streng verboden zijn.
Door de vanzelfsprekendheid van alcohol zijn sommige feestvierders zich er niet van bewust dat alcohol ook een drug is en dat ze dus eigenlijk aan combigebruik doen. Dat kan risicovol zijn. De bewustwording van de risico’s van combigebruik is belangrijk en dan vooral op feesten waar naast alcohol ook andere drugs gebruikt worden. Want zeg nu zelf, niemand mist graag een feestje door overmatig gebruik, dus laten we het mixen maar beter aan de DJ over…
Uit de voorlopige cijfers van onze enquêtes merken we dat ook xtc één van de meest gebruikte drugs is onder de bezoekers aan de informatiestand, daarna komt marihuana. Opmerkelijk is ook de opkomst van de verschillende soorten NPS (nieuwe psychoactieve stoffen). Deze schieten – we blijven in het thema – als paddenstoelen uit de grond. Het is bijna niet bij te houden hoeveel nieuwe drugs er ontwikkeld worden. Dat wil dus ook zeggen dat de werking en risico’s van deze nieuwe stoffen meestal onbekend zijn. Nu is het natuurlijk zo dat het onbekende voor de mens steeds onweerstaanbaar blijft, denk maar aan het verhaal van Adam en Eva. En we weten allemaal hoe dat afgelopen is… opletten wat je achter de kiezen steekt dus!
Harm reduction werkt!
Een constante over de hele festivalzomer, was de dankbaarheid van de festivalgangers. Je merkt dat mensen die langskomen aan onze stand veel waarde hechten aan onze aanwezigheid en de boodschap die we naar buiten brengen. Safe ‘n Sound wint bovendien aan bekendheid. Onze steeds groeiende groep peers toont ook dat veel mensen gelijkgezind zijn en drugs op een verstandige manier willen – en kunnen – gebruiken. Het gebruik van drugs is nu eenmaal een deel van onze maatschappij. Dat moeten we kunnen accepteren zonder met de vinger te wijzen.
Doorheen de zomer merkte ik wat onze meerwaarde is én ook dat er nog veel ruimte is om te verbeteren en om te groeien. Maar één ding weet ik zeker: Harm reduction werkt!
