Waarom NPS?
Mensen hebben verschillende motieven om te kiezen voor NPS als hun voorkeursdrug. In eerste instantie zijn NPS vaak relatief goedkoop in vergelijking met klassieke illegale drugs. Sommige stoffen zijn nog steeds legaal verkrijgbaar en dus hoeft er niet gevreesd worden voor een eventuele vervolging van verkoop of bezit van de drug. Hierbij maken we wel de kanttekening dat het aantal legale NPS aanzienlijk gedaald is met de komst van de nieuwe wetgeving en dit motief dus minder de overhand neemt in vergelijking met de vroegere situatie.
Ook blijkt in het algemeen de kwaliteit van NPS zuiverder te zijn dan de klassieke drugs die aangeboden worden. Het gebruik van NPS hangt dan ook samen met de kwaliteit en zuiverheid van de klassieke drugs. Wanneer bijvoorbeeld cannabis van heel goede kwaliteit wordt aangeboden, zal de vraag naar NPS dalen.
Ook de beschikbaarheid van NPS speelt een belangrijke rol in het beslissingsproces. NPS zijn gemakkelijk verkrijgbaar, o.a. via online shops. Ook het mysterieuze karakter van de drug trekt mensen aan om hun nieuwsgierigheid naar de nieuwe producten te vervullen. Een ander voordeel van hun snel veranderende en mysterieuze karakter is het feit dat deze producten vaak nog onbekend zijn en bij drugcontroles dan ook minder gemakkelijk detecteerbaar zijn dan de klassieke drugs.
Waarom niet?
Hierboven werden verschillende voordelen van NPS aangehaald in vergelijking met het gebruik van de meer klassieke drugs. Toch zijn er ook verschillende specifieke risico’s verbonden aan NPS-gebruik.
Eerst en vooral is er nog maar weinig wetenschappelijk onderzoek verricht naar NPS en is het dus moeilijk om een correcte inschatting te maken van de effecten en de gevolgen van NPS-gebruik. Vaak zijn we dan ook aangewezen op ‘trip reports’ waarin personen die een bepaalde NPS gebruikt hebben hun ervaringen neerschrijven. De langetermijnimpact van NPS op de gezondheid is zelfs nagenoeg onbekend.
Het is voor de consument niet steeds duidelijk welke stof ze nu effectief gebruiken. Zelfs wanneer ze NPS gebruiken met eenzelfde verpakking is dat lang geen garantie dat ze ook dezelfde stoffen bevatten. Het is dus ook niet mogelijk om in te schatten wat de effecten van de drug zullen zijn. Hoewel dit ook voor klassieke drugs vaak het geval is, ligt het risico bij NPS nóg hoger.
Omdat mensen vaak niet of weinig geïnformeerd zijn over de samenstelling en effecten van de drug is het moeilijk om een juiste dosis te bepalen. Ook voor medisch personeel is het vaak moeilijk om een overdosis te herkennen of te weten wat een correcte behandeling te bieden aan een patiënt in een crisissituatie. Zelfs het afnemen van een bloedonderzoek is geen garantie dat de stof ook effectief geïdentificeerd wordt. NPS-gebruik wordt bovendien ook vaak niet bevraagd.
Het gebrek aan correcte en duidelijke informatie vormt dus het grootste gevaar bij de consumptie van NPS. Personen die NPS gebruiken weten niet wat ze consumeren en in de hulpverlening weten ze niet welke behandeling moet toegepast worden. In dit kader probeert het BELSPO-project NPS-care, waarin ook VAD betrokken is, tegengewicht te bieden. Resultaten van dit project worden in het najaar gedissemineerd.
