“Jonge clubleden komen al vroeg in contact met gokreclame. We willen hen hiertegen beschermen.”
Een interview met twee sportclubs die de wedstrijd ‘Een gokvisie voor de club’ wonnen.
Om sportclubs te motiveren om even stil te staan bij de risico’s van sportweddenschappen, schreef VAD vorig jaar een wedstrijd uit. Nu die wedstrijd achter de rug is, spraken we met twee bestuurders van de winnende clubs. Wat blijkt? Ook in een Kempense voetbalclub en een Torhoutse basketbalclub merken ze dat het gokken op sportwedstrijden de leefwereld van hun clubleden binnengedrongen is. En dat dat soms tot zorgwekkende situaties kan leiden. Het is dus geen overbodige luxe om als club een visie achter de hand te hebben waarop je dan kan terugvallen. Wat is het verhaal van deze twee clubs? En wat heeft VAD al gedaan om deze en andere sportclubs te helpen? Je leest het in dit artikel.
Sportclubs ondersteunen om met gokken aan de slag te gaan
In 2022 stelde VAD/De Druglijn, samen met verschillende sportkoepels en -federaties, het charter ‘Vergok je sportplezier niet’ op. Via de gelijknamige campagne overtuigden we 150 sportclubs, -koepels, -federaties en -functionarissen om dat charter te ondertekenen. Doelstelling van dat initiatief? De sportsector motiveren en ondersteunen om gokproblemen onder sportclubleden te voorkomen – in het bijzonder bij (kwetsbare) jonge sporters. Een zinnig initiatief, want onderzoek van VAD en de UGent wijst uit dat sportclubleden een risicogroep zijn wanneer het gaat over sportweddenschappen. Ze nemen vijf keer meer deel aan sportweddenschappen dan de algemene bevolking, en lopen tien maal meer risico op problemen met dat gokken.
Om ervoor te zorgen dat het ondertekenen van dat charter geen dode letter bleef, en om het initiatief een extra bekendmakingsboost te geven, organiseerde VAD eind vorig jaar de wedstrijd ‘Een gokvisie voor de club’. Om eraan te kunnen deelnemen en kans te maken op de €700 prijzengeld, moest een sportclub niet alleen het charter ondertekend hebben, maar ook een beknopte visietekst over gokken op hun website of in hun clubreglement plaatsen. Een relatief kleine, eenmalige moeite. Maar zo’n gokvisie geeft de club nadien wel een basis om op terug te vallen, als en wanneer ze met gokken in aanraking komen.
De wedstrijd liep van 16 oktober tot 15 december 2023. Uit de deelnemende sportclubs – die uit alle mogelijke sporttakken kwamen – werden dit voorjaar drie winnaars geloot: voetbalclub KFC De Kempen, de Koninklijke Boom Tennisclub en basketbalclub Torhout Lions. Aangezien de deelname aan de wedstrijd de clubs verplicht had om met het thema aan de slag te gaan, vonden we dit de perfecte gelegenheid om twee van de winnende clubs kort te interviewen over hun ervaringen met, en visie op, sportweddenschappen in de club.
Een interview met twee geëngageerde sportclubbestuurders
Stephen Stappaerts is al meer dan zes jaar een gewaardeerd bestuurslid van KFC Kempen. De club ontstond in maart 2007 na een succesvolle fusie tussen KVV Lichtaart Sport en VC Tielen. Hij is verantwoordelijk voor de communicatie binnen de club. KFC Kempen staat bekend om haar sterke focus op jeugdontwikkeling en heeft de status van een driesterrenclub bereikt. Vanaf volgend seizoen speelt KFC Kempen in de 3de amateursklasse.
Ricardo Naeyaert is de voorzitter van Torhout Lions en vervult een vaste rol binnen de organisatie. Torhout Lions maakt deel uit van het grotere netwerk van Lions Sportclubs, samen met Zedelgem Lions, Lichtervelde Lions en Rolling Thunders Wetteren Lions. Deze overkoepelende organisatie telt meer dan 600 leden. In 2017 behaalde Zedelgem Lions ook het Sportivos Bronzen-label.
Gezondheid staat bij beide clubs duidelijk hoog in het vaandel, maar hoe past gokken in het plaatje? We stelden de vraag aan Stephen en Ricardo.
Waarom hebben jullie het charter ondertekend en deelgenomen aan de wedstrijd?
Stephen Sappaerts: “We zien de laatste jaren dat gokbedrijven steeds dieper doordringen in de voetbalwereld. Die trend is ook in Engeland duidelijk zichtbaar, daar heeft bijna elke club een goksponsor. In België gaat het ook die kant op. De aanwezigheid van de gokindustrie in het voetbal is ook bij ons zeer prominent. Ze zijn nu al de belangrijkste hoofdsponsor van voetbalclubs geworden. Die ontwikkeling baart ons zorgen. Voetbal is een sport die voornamelijk door jongeren wordt beoefend. Zij kijken op naar hun idolen binnen de sport, maar komen zo op jonge leeftijd al in aanraking met merken zoals Unibet, enzovoort. Hierdoor ontdekken ze al snel dat ze sport, en voetbalwedstrijden in het bijzonder, spannender kunnen maken door te wedden.”
“Het begint misschien klein, maar het kan snel escaleren.”
“Stel dat je met vrienden naar een willekeurige voetbalwedstrijd kijkt, bijvoorbeeld Westerlo tegen Charleroi. Je bent een neutrale toeschouwer, geen fan van één van beide clubs, maar als je geld inzet, wordt de wedstrijd toch plots spannend. Dat kan snel verslavend werken. We zijn ons zeer bewust van dit risico en we willen onze jeugdspelers en leden hiertegen beschermen. Dat was dan ook onze belangrijkste motivatie om het charter te ondertekenen, en deel te nemen aan de wedstrijd.”
“Het begint misschien klein, met het inzetten van geld op één wedstrijd, maar het kan snel escaleren naar iets veel groters. Daarom is het van cruciaal belang dat we onze leden voldoende bewust maken van de risico’s verbonden aan gokken.”
Ricardo Naeyaert: “We zien dat sommige clubleden in de sportclub bezig zijn met gokken via hun gsm. Als bestuur willen we daarom het belang benadrukken van verantwoord gokken.”
“Het is ons zelfs opgevallen dat er jongeren zijn die eigenlijk geen account mogen hebben, maar toch gokken met een nepaccount of de account van hun ouders. Zo was er een voorval waarbij de ouders niet op de hoogte waren van het feit dat hun minderjarige zoon aan het gokken was. De coach was op een zeker moment het gesprek met de speler aangegaan. Toen bleek dat zijn ouders van niets wisten, hebben we hen zelf geïnformeerd over het gokken van hun zoon. Ze waren compleet verrast, en ontdekten pas een maand later dat er geld van hun rekening was gegaan. Gelukkig was het dus nog niet zo lang gaande.
“Het ging om een aantal enkelingen, die elkaar wel opstookten.”
“Ik moet wel benadrukken: onze ervaringen gaan vooral over één ploeg. En in die ploeg waren het een aantal enkelingen die regelmatig gokten. Maar ze stookten elkaar wel op, van ‘ik heb zoveel gewonnen’, … Hoeveel dat ze verloren hadden zeiden ze natuurlijk niet. Het is belangrijk om te realiseren dat je op het einde van de rit altijd zult verliezen.”
Welke initiatieven namen jullie als sportclub rond gokken?
Stephen: “Alle affiches werden opgehangen op zowel het trainingscomplex als het wedstrijdcomplex. Het thema gokken werd ook opgenomen in de infobrochure. En onze jeugdvoorzitter communiceerde hierover per mail naar alle leden.”
Ricardo: “Deze wedstrijd heeft ons geholpen om in actie te schieten. Dat ene incident hadden we wel al met het bestuur besproken, maar er waren nog geen echte initiatieven genomen. Nu hebben we dus wel het charter ondertekend. We kregen daardoor een filmpje van VAD. Dat hebben op sociale media gedeeld, en ook in onze nieuwsbrief opgenomen. We hebben die ene ploeg ook aangesproken, en het thema gokken opgenomen in onze gedragscode.”
Wat zijn jullie van plan met de €700 prijzengeld?
Stephen: “De club meldde zich aan bij Voetbal Vlaanderen om een specifieke workshop te organiseren met focus op ethisch-sociale aspecten. Deze workshop wordt in iedere provincie georganiseerd, om samen discriminatie, racisme, homofobie en andere vormen van ongelijkheid uit het voetbal helpen.”
“Wij hebben onszelf aangeboden om als club deel te nemen aan zo’n workshop. We willen de centen gebruiken om dit mogelijk te maken en hierrond reclame te maken.”
Welke initiatieven staan er in de toekomst nog gepland?
Stephen: “Dit jaar richten we ons op die workshop, maar daarnaast willen we ook blijven inzetten op het thema gokken. We gaan een aparte pagina toevoegen aan onze infobrochure, om onze leden jaarlijks blijvend te sensibiliseren. En ook op de nieuwe website willen we, binnen het lifestyle-onderdeel, een pagina over gokken toevoegen.”
Ricardo: “In de toekomst willen we nog meer doen met onze gedragscode en de tekst over gokken. Jaarlijks zitten we samen met onze coaches en leden om kritisch naar onze gedragscode te kijken. We brainstormen dan ook altijd over verdere concrete stappen. Wordt dus zeker vervolgd.”
Aan de slag met jouw sportclub?
Het is niet omdat de campagne en de wedstrijd achter de rug zijn, dat je als preventieprofessional, sportfunctionaris of sportclubbestuurder niet meer aan de slag kan. Het gelopen traject heeft heel wat materiaal opgeleverd, dat clubs gratis mogen blijven gebruiken. Als de verhalen van Stephen en Ricardo één iets bewijzen, dan is het wel dat elke club gebaat is bij een paar kleine, eenvoudige maatregelen.
Deze materialen kunnen daarbij helpen:
- Het document ‘Hoe ga je als sportclub preventief aan de slag rond sportweddenschappen?’
Hierin staan alle tips om het thema bespreekbaar te maken, een visie uit te werken, afspraken op papier te zetten, gokreclame te vermijden en waar nodig te reageren op een incident. - De sensibiliserende affiches en video’s ‘Vergok je sportplezier niet’
- De brochure ‘Bezorgd over gokken’
Wens je als club ondersteuning bij het preventief werken rond alcohol, drugs en/of gokken? Dan kan je je laten coachen door een CGG-preventiewerker.