Nieuw screeningsinstrument voor gokken beschikbaar op me-ASSIST
Ben je bezorgd om het gokgedrag van een cliënt? Dan is een gevalideerde vragenlijst het beste hulpmiddel om een mogelijke gokstoornis zo vroeg mogelijk op te sporen. De bedoeling van zo’n screeningsinstrument is inschatten of verder assessment en diagnosestelling nodig zijn. Internationaal werden er al tal van vragenlijsten ontwikkeld, maar in België werden er tot nu toe nog geen vragenlijsten gevalideerd. Daar kwam dit jaar verandering in met de vertaling van de NODS-PERC: een kort screeningsinstrument dat hulpverleners en welzijnswerkers helpt om volwassenen te screenen op gokken. VAD nam de NODS-PERC ook meteen op in de me-ASSIST, de online toolbox die recent een grondige update kreeg. Zo kan je met behulp van die website nu – snel en gemakkelijk – screenen op alcohol, tabak, illegale drugs, psychoactieve medicatie èn op gokken.
VAD is op zoek naar hulpverleners en welzijnswerkers die de Nederlandstalige NODS-PERC willen veldtesten. Als je interesse hebt om hieraan deel te nemen, vind je alle informatie onderaan dit artikel.
Wat is de NODS-PERC en wie kan het gebruiken?
De NODS-PERC bestaat uit 4 vragen en peilt zowel naar riskant als problematisch gokken. In de literatuur wordt deze vragenlijst aanbevolen in settings waar riskant en problematisch gokken voorkomen. (Dowling et al., 2019; Volberg et al., 2011) De NODS-PERC is bijgevolg bruikbaar in heel wat uiteenlopende plekken, zoals de eerstelijnsgezondheidszorg (bv. huisartsen, CAW’s), de ambulante hulpverlening (bv. CGG’s), de residentiële hulpverlening (bv. PAAZ, verslavingszorg), maar bijvoorbeeld ook in gevangenissen.
Het screeningsinstrument is niet alleen aangeraden voor hulpverleners van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), maar ook voor welzijnswerkers. Want ook binnen het welzijnswerk kan je een hoger voorkomen van deze problematiek bij cliënten verwachten. Gokproblemen hangen immers vaak samen met financiële problemen, intrafamiliaal geweld, middelengebruik, en geestelijke gezondheidsproblemen zoals angst of depressieve klachten.
Snel en gemakkelijk resultaat via me-ASSIST
De website www.me-assist.com helpt je stap voor stap bij het afnemen van de NODS-PERC. De website toont jou, als hulpverlener of preventiewerker, de vragen één per één, met daarbij de mogelijke antwoordopties. Je stelt de vragen mondeling aan de cliënt, en duidt zijn of haar antwoorden aan. Daaropvolgend berekent me-ASSIST de score, en geeft je houvast voor een korte interventie op maat van je cliënt, of een verder assessment of doorverwijzing wanneer dat nodig is.
Op zich is die scoreberekening eenvoudig. Wanneer de cliënt op minstens één van de vragen een bevestigend antwoord geeft, is dit een indicatie van riskant of problematisch gokgedrag. Eén bevestigend antwoord is dus voldoende voor het bereiken van de afkapscore. Wat wil zeggen dat er een verdere inschatting van het probleem nodig is. Een deskundige kan die inschatting maken op basis van de DSM-5 of ICD criteria, of met een langere vragenlijst, zoals: NODS (17 items), SOGS (20 items), CPGI (31 items) en/of PGSI (9 items). Raadpleeg de VAD-doorverwijsgids om een correcte doorverwijzing te geven.
Grondige update voor me-ASSIST: eenvoudiger en gebruiksvriendelijker
Al sinds 2012 biedt VAD de me-ASSIST aan. Deze online toolbox helpt hulpverleners en welzijnswerkers cliënten te screenen op middelengebruik, en daarna met hen het gesprek aan te gaan. Na elke screening geeft de website een overzicht van de nodige ingrediënten voor een korte interventie.
De online toolbox bevatte tot voor kort drie screeningsinstrumenten: de vertrouwde AUDIT voor alcoholgebruik, de meer omvattende ASSIST voor alle vormen van middelengebruik en de CRAFFT voor middelengebruik bij minderjarigen. Nu komt daar dus de NODS-PERC bij over gokken.
Maar dat is niet de enige aanpassing. De website als geheel werd grondig herwerkt, om de gebruiksvriendelijkheid maximaal te verhogen. Zo is het niet langer nodig om je in te loggen, en hebben we een paar onnodig ingewikkelde functionaliteiten geschrapt. Wat overblijft is een heel eenvoudig traject. De website leidt je automatisch naar het juiste screeningsinstrument voor jouw cliënt. Daarna krijg je één voor één de vragen uit de screening met toelichting waar nodig. Ten slotte eindig je op het score-scherm, met een overzicht van de kernboodschappen op maat van je cliënt: een bevestiging van zijn of haar gedrag bij laagrisicoscores, of een korte interventie of assessment/doorverwijzing bij de hogere scores.
Veldtest NODS-PERC: oproep naar deelnemers
VAD is op zoek naar deelnemers voor een veldtest om de Nederlandstalige versie van de NODS-PERC te evalueren. De veldtest bestaat uit een online enquête die wordt ingevuld door de hulpverlener, samen met zijn of haar cliënt. Daarin kunnen zowel hulpverlener als cliënt hun feedback kwijt over het screeningsinstrument. Het doel is om de begripsvaliditeit en de werkbaarheid van het screeningsinstrument te bevragen, zodat dit verder kan worden verbeterd.
Ben je werkzaam in een setting waar (riskant) gokken voorkomt? Dan nodigen we jou uit deel te nemen aan de korte veldtest om dit screeningsinstrument te evalueren. Kandidaten kunnen zich aanmelden voor deelname vanaf nu tot en met eind januari 2022. Geïnteresseerd? Aarzel niet om contact op te nemen met Ciska Wybo om je aan te melden of meer informatie te vragen, via ciska.wybo@vad.be of 02 423 03 48.
Referenties
- Dowling, N. A., Merkouris, S. S., Dias, S., Rodda, S. N., Manning, V., Youssef, G. J., Lubman, D. I., & Volberg, R. A. (2019). The diagnostic accuracy of brief screening instruments for problem gambling: A systematic review and meta-analysis. Clinical Psychology Review, 74, 101784.
- Volberg, R. A., Munck, I. M., & Petry, N. M. (2011). A Quick and Simple Screening Method for Pathological and Problem Gamblers in Addiction Programs and Practices. The American Journal on Addictions, 20(3), 220–227.
