Als hulpverlener ondersteun je de cliënt om vat te krijgen op zijn problematisch middelengebruik (alcohol, drugs, psychoactieve medicatie, gokken en gamen). Je probeert zijn levenskwaliteit op lichamelijk, psychisch en sociaal vlak te bevorderen. De aanpak van problematisch middelengebruik is complex, omdat het wordt beïnvloed door zowel (neuro)biologische, psychologische als sociale factoren. Het gaat ook (vaak) gepaard met andere problemen, zoals financiële, gerechtelijke, sociale, psychiatrische, gezondheids- of relationele problemen.
Door de complexiteit van verslaving kan hulpverlening gericht zijn op abstinentie, gecontroleerd gebruik en/of schadebeperking. Hulpverlening is vaak een langdurig proces, dat in verschillende fasen verloopt en verschilt van cliënt tot cliënt. Het hulpverleningsaanbod moet daarom voldoende flexibel zijn en continuïteit in de trajecten voorzien. In de loop van een behandelingsproces hebben verschillende interventies hun plaats, vaak aangeboden door diverse instanties. Samenwerking met GGZ, eerste lijn en belendende sectoren is aangewezen.
Vanuit verschillende behandelingsmodellen (farmacotherapie, psychotherapie en andere therapeutische activiteiten) wordt met de cliënt op maat gewerkt aan het verslavingsprobleem en de geassocieerde problematiek op verschillende leefgebieden. De hulpverlening richt zich ook op een verbetering van de levenskwaliteit van de omgeving. Ondersteuning van en hulp aan de omgeving – ouders, partners, kinderen – zijn belangrijke factoren voor het succes van begeleiding. Ten slotte betekent een integraal behandelingsaanbod ook: werken aan maatschappelijke reïntegratie.
