Fotoboek ‘Recovery Pathways: het dagelijks leven van vrouwen met een drugverleden’
Hoe vind je na een intense periode van druggebruik je weg terug in de maatschappij? Hoe beïnvloedt het je relaties met vrienden en familie? Waarom slagen zovelen erin, terwijl anderen in hun situatie blijven steken? En waarom ondervinden vrouwen tijdens het herstel meer psychische problemen dan mannen? Dit boek is het resultaat van een participatief photovoice-project met acht vrouwen.
Acht vrouwen geven inkijk in persoonlijk hersteltraject
De onderzoekers van het HOGENT-onderzoekscentrum EQUALITY ResearchCollective werkten gedurende een aantal maanden samen met acht vrouwen rond de vraag wat belangrijk was voor hen om tot verandering te komen. In die periode namen de vrouwen foto’s over thema’s die hier voor hen mee samenhangen. Het geeft een intiem inzicht in hun persoonlijke hersteltrajecten: ‘(re-)building me’, ‘untangling what’s life and addiction’, ‘becoming (re-)connected’, en ‘enacting perspectives’. Er is bijzondere aandacht voor vragen over vrouw-zijn, moederschap, schoonheid en zelfzorg. Recovery Pathways verdiept zo ons begrip van wat het betekent om vandaag een vrouw in herstel te zijn.
Me-time is important to me. I plan it to make sure that I take the time. Doing my nails is part of that. It’s hitting two birds with one stone. I have the time and space for myself and it’s the perfect way to express my identity in an original way.
Tegelijkertijd houdt het boek zich bezig met het meest recente debat over onderzoek naar illegaal druggebruik. Hoewel herstel gaat over het creëren en vinden van een zinvolle plaats in de samenleving, wordt het vaak gezien als een individuele onderneming. Recovery Pathways werpt licht op de interactieve dynamiek van de individuele, maatschappelijke en relationele aspecten die herstel vormgeven – iets wat lang genegeerd is in onderzoek naar behandeling en herstel.
From the moment that sometimes goes wrong, others immediately think you’ve relapsed. But they don’t see all the pitfalls I have to avoid. Sometimes this asks so much energy. It would be nice to hear that you’re doing good once in a while. In the eyes of some people, you’ll always be an addict. Even if they see all the stuff you do and all the goals you reach during recovery, they’ll still look at you carefully. It is hard. And it’s probably even more difficult when you want to have children.
After all that time that I was working on myself, I got back to the outside world. And I noticed that my inside and my outside didn’t match. I looked innocent, like a normal woman but deep down inside I knew better. I had secrets about my old me. During treatment life got simple. Everybody knew who I was, where I came from and that was ok. Now in the outside world, I had to show myself again while knowing that the outside world isn’t very understanding. It took me quite a while to find balance.
Meerwaarde
De auteurs nodigden een aantal vrouwen uit de hulpverlening- en andere sectoren uit om bij wijze van uitleiding een reflectie te schrijven voor dit fotoboek. Volgens Katleen Peleman, directeur VAD, is herstelgericht werken, waarbij ervaringsdragers samenwerken met hulpverleners, in opmars in de geestelijke gezondheidszorg. Daarbij staat herstel voor hoop, voor het opbouwen van een nieuwe identiteit, voor het in eigen handen nemen van de toekomst. Maar aan wie minder vertrouwd is met het begrip herstel, geeft het woord niet meteen al zijn betekenissen vrij. Het photovoiceproject maakt herstel heel tastbaar. De foto’s en verhalen in dit boek tonen herstel in dagelijkse kleine details, ze brengen het dichtbij en maken het herkenbaar.
Na de weg die ze zelf afleggen om hun verleden een plek te geven in het heden, wacht deze vrouwen nog een moeilijkere weg met de buitenwereld. Zelf weten ze dat ze sterker zijn door hun ervaring, maar buitenstaanders zien dat niet altijd. Ze blijven hangen bij het feitelijke en het uiterlijke. Door stigma en vooroordelen, maar ook gewoon uit onwetendheid. (…) Ik hoop dat het boek velen treft, dat het stigma doet omslaan naar respect.
The pieces of the puzzle because quitting to use, is so much more than just not using drugs anymore. It’s a quest to find oneself. With some pieces that fit and others that don’t. Pieces you find immediately and others that you keep searching for. In the meantime I know that certain pieces are never to be found, but that’s ok.
Deel van een bredere studie
Dit photovoice-project maakt deel uit van het REC-PATH project, een internationaal project rond herstel bij mensen die kampen met een middelenafhankelijkheid. Dit project vond plaats in Nederland, België, Engeland en Schotland. In Vlaanderen waren UGent (o.l.v. Prof. Wouter Vanderplasschen en Prof. Freya Vanderlaenen) en HOGENT (o.l.v. Jessica De Maeyer en Tijs Van Steenberghe) verantwoordelijk voor deze studie. Het onderzoek wordt gefinancierd door het European Research Area Network on Illicit Drugs (ERANID). Meer algemene info over het project vind je hier: https://www.rec-path.co.uk/
Het photovoice-project leidde ook tot een wetenschappelijk artikel en momenteel wordt gewerkt aan een samenwerking met Museum Dr. Guislain om een tentoonstelling op te zetten.
Throughout the whole project I encountered myself several times. It brought different confrontations, memories both old and new, but also joy. I am very happy and grateful for the opportunity to participate in this project. Because it brought me a positive turnaround in my life. It was an emotional rollercoaster, but one that taught me a lot.
Win!
Het EQUALITY//ResearchCollective geeft vijf exemplaren van dit fotoboek weg. Interesse? Stuur een mailtje met je postadres naar: equality@hogent.be
De eerste vijf aanvragen, vallen in de prijzen!
Wie buiten de prijzen valt, kan het fotoboek kopen in de boekhandel of via de uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts.
Van Steenberghe, T., Vanderplasschen, W., Bellaert, L., & De Maeyer, J. (2021). Photovoicing interconnected sources of recovery capital of women with a history of substance (ab)use. Drugs, Education, Prevention and Policy. DOI: 10.1080/09687637.2021.1931033
