- Home
- Preventie & hulpverlening
- Gezondheidszorg
- Huisartsen
Huisartsen
Als huisarts merk je vaak dingen op. Soms komt het thema alcohol, drugs of gokken ter sprake of is er een duidelijke hulpvraag. Meestal komen de patiënten met een andere hulpvraag, die gelinkt kan zijn aan middelengebruik of gokken. Als huisarts ben je de geschikte persoon om dit thema bespreekbaar te maken.
Ga het gesprek aan over alcohol
Uit onderzoek in Vlaanderen weten we dat personen die riskant alcohol gebruiken, vaak intenties hebben om hun alcoholgebruik te minderen. Als arts heb je invloed op het belang dat patiënten hechten aan het minderen of stoppen. Dit is één van de nodige aspecten voor gedragsverandering. Zeg bijvoorbeeld: “Om je goed te kunnen helpen met je klachten, zou ik moeten weten of je alcohol drinkt. Drink je soms alcohol?”
Zorg voor een bewust gebruik van psychofarmaca
Bewust gebruik van psychofarmaca begint bij de huisarts. Dit kan door je te informeren over de recentste inzichten, dialoog te openen met jouw patiënt, na te denken over (bijkomende) niet-medicamenteuze ondersteuning en regelmatig te overleggen met andere gezondheidsprofessionals.
Screen met de Me-assist
De me-assist is een digitale tool die huisartsen ondersteunt bij het bespreken van alcohol, andere drugs, psychoactieve medicatie of gokken. Via een reeks screeningsvragen detecteer je snel of er sprake is van risicovol gebruik, en krijg je zicht op de ernst van het probleem.
Je stelt de vragen die op het scherm verschijnen rechtstreeks aan je patiënt en duidt de antwoorden aan in het systeem. De tool geeft je daarna:
- een risico-inschatting op basis van de antwoorden
- een advies op maat om het gesprek kort en gericht verder te zetten
Koppel de screeningsresultaten terug
Een goede terugkoppeling maakt het verschil. Bijvoorbeeld:
“Uit de screening blijkt dat je een indicatie hebt voor een alcoholstoornis. Je meldde je met hartklachten, en alcoholgebruik kan daarop een negatieve invloed hebben. Maak jij je daar zelf ook zorgen over?”
Dit soort kortadvies is een vorm van motiverend werken: je benoemt bezorgdheden, zonder te oordelen, en verkent samen de motivatie van je patiënt.
Hoe motiveer je patiënten?
Motiverende Gespreksvoering levert waardevolle inzichten en een praktische leidraad om te werken aan motivatie bij patiënten die weinig gemotiveerd zijn om te minderen of te stoppen met gebruik. Het is een effectieve methodiek die succesvol gecombineerd wordt met andere methoden. Het model heeft dan ook een vaste plaats in de hulpverlening aan patiënten met middelenproblemen. Ga het gesprek aan en gebruik de inspiratiebox ‘Hoe motiveer je cliënten om aan de slag te gaan met hun middelengebruik, gamen of gokken?
Bruikbare tools in de wachtruimte
Affiches, flyers, postkaarten en stickers kunnen gebruikt worden om De Druglijn en haar diensten bekend te maken. Daarnaast is er specifiek materiaal om bepaalde doelgroepen zoals ouderen, anderstaligen en zwangere vrouwen te informeren. Dit materiaal ter beschikking stellen in jouw wachtruimte kan een aanleiding zijn voor een gesprek erover.
Heb je een scherm ter beschikking in de wachtruimte? Dan kunnen hier ook preventieve boodschappen op verschijnen.
Op zoek naar geschikt materiaal voor in je wachtruimte?

E-learnings voor huisartsen
FOD Volksgezondheid en het RIZIV stellen een reeks e-learnings ter beschikking over verschillende gezondheids(zorg)gerelateerde thema’s. VAD werkte mee aan de ontwikkeling van de e-learnings over alcohol en benzodiazepines voor huisartsen. Deze e-learnings zijn voor iedereen toegankelijk en geven recht op accreditering (CreditPoints) voor artsen.
Met deze nieuwsbrief wil VAD je tenminste vier keer per paar op de hoogte brengen van nieuwe concepten en methodieken, uitkomstenmanagement, richtlijnen voor behandeling, beleidsnieuws, vormingen, studiedagen en congressen, publicaties.
To-the-point informatie en linken naar relevante websites zijn vaste waarden van deze nieuwsbrief.